Q: Alweer een boek?!
A: Het is inderdaad pas drie maanden geleden dat Flip the System uitkwam. Maar de schijn bedriegt natuurlijk: het werk aan deze tweede bundel over het Nederlands onderwijs begon vlak na de publicatie van het eerste deel eind 2013. Van februari tot december 2014 hebben we gewerkt aan het internationale boek, waarna we rond februari van dit jaar weer verder zijn gegaan met dit tweede Nederlandse deel.
Q: Maar waarom een deel twee. Is één alternatief niet genoeg?
A: Het eerste deel was vooral bedoeld als een politiek manifest om de positie en status van leraren te verbeteren. Maar omdat we niet gerekend op zo’n positief ontvangst hadden we hier en daar de toon wat flinker aangezet: alle macht aan de leraar. In dit boek willen we die boodschap wat nuanceren, zoals ook valt te lezen in het voorwoord van Edith Hooge.
Q: Geen macht dus voor de leraren…
A: Dat is te kort door de bocht. Als we wat objectiever kijken zien we dat leraren eigenlijk al heel veel autonomie hebben, maar dat ze daar in de praktijk weinig gebruik van maken. Innovatie en verbetering komen maar moeizaam van de grond. Hoe komt dat nou? In een bijdrage van Gert Biesta blijkt dat de vraag niet is of leraren meer of minder autonomie nodig hebben maar dat het gaat om ‘agency’, wat we vertaald hebben naar handelingsvermogen.
Q: En hoe we verbeteren dat ‘handelingsvermogen’ van leraren?
A: Belangrijk om te beseffen is dat het realiseren van handelingsvermogen niet alleen draait om de individuele capaciteiten van leraren, maar ook om culturen en structuren. Een interessante gedachte die in dit boek rondwaart is dat leraren die beschikken over grotere netwerken over meer handelingsvermogen beschikken dan leraren die geïsoleerd in hun lokaal lesgeven.
Q: Hebben leraren daar wel tijd voor?
A: Onze centrale pleidooi draait om ‘de ladder naar autonomie’. Als we ambiëren dat leraren zelfbewuste, zelfregulerende en autonome professionals zijn, welke structuren zijn er dan om het benodigde handelingsvermogen te ontwikkelen? Wij constateren dat de huidige structuren onvoldoende zo’n ladder bieden: we kunnen eerder spreken van een zuigend moeras. Willen we toe naar een volwassen beroepsgroep dan is meer regie op deze beklemmende structuren echt gewenst.
Q: Is het boek al te koop?
A: Tot 7 oktober is het met korting te reserveren in onze webshop. Daarna is het voor de reguliere prijs te koop.